Nowa ekspozycja nosi tytuł „Zaczarowany świat dziecięcych zabawek”. Zobaczycie na niej przeróżne zabawki: lalki (porcelanowe, szmaciane, Barbie), misie, konie na biegunach, mebelki, żołnierzyki i wiele, wiele innych. Część z nich na pewno pamiętacie ze swojego dzieciństwa. Na wystawie znajdzie się też kącik dla dzieci, gdzie będą mogły pobawić się i odpocząć.
Eksponaty zostały nam wypożyczone z Miejskiego Muzeum Zabawek ze zbiorów Henryka Tomaszewskiego w Karpaczu. Najstarsze zabytki pochodzą aż z II połowy XIX w..
Serdecznie zapraszamy na wernisaż. A wystawę będzie można oglądać do 6 stycznia 2026 r.
Krótka historia zabawek…
Zabawkami można nazwać każdą rzecz, która bawi albo relaksuje. Ich historia jest prawie tak długa jak historia ludzkości. Mogą być wytwarzane zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i samodzielnie przez dzieci czy dorosłych w trakcie zabawy. Zwykłe materiały nabierały wtedy za pomocą wyobraźni wiele form – patyk, który mógł służyć w zabawach jako imitacja broni lub konia, opleciony w szmatki zamieniał się w lalkę.
Pierwsze zabawki były wykonywane z gliny, kamienia, drewna, a także skóry, sierści czy kości. Mogły być malowane, a także zaopatrzone nawet we włosy i ubrania. W starożytnej Grecji i Rzymie wykorzystywano grzechotki wykonane z gliny i ceramiki zarówno do zabawy, jak i obrzędów, np. odstraszania złych duchów. Ich wynalezienie przypisuje się Archytasowi z Tarentu, który skonstruował grzechotkę chcąc zająć dzieci przeszkadzające mu w rozmowie z innym myślicielem.
Zabawki z okresu średniowiecza były proste, zazwyczaj niewielkich rozmiarów i skromnie zdobione. Lalki wykonane z patyka, z zaznaczoną głową i nogami, datowane są już na IX–XII w. Dopiero w okresie późniejszym zaczęły powstawać zabawki bardziej skomplikowane. Wiemy to m.in. dzięki znaleziskom archeologicznym. W Elblągu odnaleziono korpus lalki z XIII w. z wywierconymi otworkami w miejscu ramion, co świadczyłoby o posiadaniu przez nią ruchomych rąk mocowanych za pomocą sznurka. Dużą popularnością w średniowieczu cieszył się również koń na patyku, który z czasem wyewoluował do konia na biegunach.
W okresie renesansu do produkcji zabawek zaczęto wykorzystywać papier mâché . Tworzono z niego głowy, ręce i nogi dla lalek. W XVII w. na terenie Europy zabawki zaczęły być produkowane na skalę masową. Do produkcji lalek zaczęto też wykorzystywać wosk, który zmieszany z pigmentem i tłuszczem zwierzęcym dawał kolor podobny do ludzkiej skóry. W XIX w. wosk został zastąpiony przez porcelanę, biskwit oraz celuloid. W XVIII w. zaczęto wykorzystywać zabawki do celów edukacyjnych. Natomiast wiek XIX to czasy zabawek wprowadzających dzieci w przyszłe role społeczne. W zakładach rzemieślniczych zaczęto wytwarzać domki dla lalek, wyposażone w miniaturowe meble. W drugiej połowie XIX w. powstały specjalistyczne zakłady, produkujące zabawki z malowanej blachy czy tworzyw sztucznych, często wyposażonych w mechanizmy sprężynowe, silniki elektryczne, czy też zabawki zdalnie sterowane.
Początek XX w. to okres wykorzystywania w produkcji zabawek tworzyw sztucznych, w tym celuloidu. Pozwoliło to obniżyć koszty i rozpocząć ich produkcję na masową skalę. W latach 50 XX w. celuloid został zastąpiony mniej łatwopalnymi materiałami. W tym samym czasie zaczęto stosować też gumę i winyl. W 1959 r. na rynku amerykańskim pojawiła się kultowa lalka Barbie, a II połowa lat 80 XX w. to czas powstawania zabawek elektronicznych.
